Skip to content

ATEX certificering

Veilig werken in explosiegevaarlijke omgevingen.

ATEX-certificering is verplicht voor machines, installaties en werkomgevingen waar explosiegevaar kan ontstaan. Met ATEX 114 en ATEX 153 voldoe je aan de Europese veiligheidseisen. ÜV NORD helpt je met toetsing en certificering.

Vraag offerte aan

Voor wie is ATEX bedoeld?

ATEX certificering is verplicht voor organisaties en bedrijven die werken met explosiegevaarlijke stoffen of installaties. Dit geldt onder andere voor:

  • Fabrikanten en importeurs van apparaten of beveiligingssystemen voor gas- en stofexplosiegevaar
  • Energie- en chemiebedrijven met installaties in explosiegevaarlijke zones
  • Opslag- en transportbedrijven die werken met brandbare stoffen, gassen of dampen
  • Werkgevers die werknemers blootstellen aan explosierisico’s
  • Installateurs en onderhoudsbedrijven die actief zijn in gevaarlijke omgevingen

Wat houdt ATEX in?

ATEX staat voor ATmosphères EXplosibles en verwijst naar de Europese richtlijnen voor explosieveiligheid. Deze regels zijn bedoeld om werknemers en installaties te beschermen tegen explosiegevaar door gas, damp, nevel of stof. Binnen ATEX onderscheiden we twee richtlijnen:

  • ATEX 114: technische eisen voor apparaten en beveiligingssystemen.
  • ATEX 153: organisatorische maatregelen voor veilige werkplekken.

ATEX RI&E & Explosieveiligheidsdocument (EVD)

Vanuit de Arbowet is elke werkgever verplicht om een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) uit te voeren. Als daaruit blijkt dat er sprake is van explosiegevaar, moet je een verdiepende ATEX RI&E uitvoeren. De resultaten hiervan leg je vast in een Explosieveiligheidsdocument (EVD).

Wanneer spreken we van explosierisico’s?

Een ATEX RI&E is nodig wanneer aan deze voorwaarden wordt voldaan:

  • Er is voldoende zuurstof aanwezig.
  • De temperatuur ligt tussen -20 en +40 °C.
  • De atmosferische druk is tussen 0,8 en 1,1 bar.
  • Er zijn brandbare vloeistoffen, gassen, dampen, nevels of stoffen aanwezig.

Let op: bij een atmosferische druk groter dan 1,1 bar is de PED-richtlijn van toepassing.

Wat beschrijft het EVD?

Het EVD geeft inzicht in de explosierisico’s binnen je organisatie en beschrijft:

  • Explosiegevaarlijke zones (gas- en stofzones).
  • Apparatuur en installaties die in die zones gebruikt worden.
  • Organisatorische maatregelen die het risico verminderen.
  • Plan van aanpak en inspectieplan voor veilig werken en onderhoud.

Het EVD wordt opgesteld volgens de Nederlandse Praktijkrichtlijn (NPR 7910) en volgt de PDCA-cyclus, waardoor het een levend document is dat zich aanpast aan wijzigingen in installaties of processen.

ATEX-richtlijnen:

ATEX 114

ATEX 114 richt zich op de technische eisen voor apparaten en beveiligingssystemen in explosiegevaarlijke zones. Apparatuur moet voorzien zijn van CE- en ATEX-markering en voldoen aan de juiste normen en zonering.
Ontdek meer over ATEX 114

ATEX 153

ATEX 153 gaat over de organisatorische maatregelen die werkgevers moeten nemen in explosiegevaarlijke werkomgevingen. Denk aan beleid, training en veilige werkprocedures om risico’s voor werknemers te beheersen.
Ontdek meer over ATEX 153

Welke documenten zijn nodig bij ATEX?

Voor een volledig ATEX-traject zijn meestal de volgende documenten en bewijzen vereist:

  • ATEX RI&E of Explosieveiligheidsdocument (EVD)
  • Risicoanalyses en zoneringsrapporten (gas en stof)
  • Test- en inspectierapporten van apparaten en systemen
  • Gebruikershandleidingen en technische specificaties van apparatuur
  • Procedures voor onderhoud, training en incidentbeheer

Waarom kiezen voor TÜV NORD?

Met TÜV NORD kies je voor een ervaren en onafhankelijke partner in explosieveiligheid.

  • Erkend certificeringsinstituut: aangewezen door de EU voor ATEX 114 en 153
  • Onafhankelijke beoordeling: een tweede paar kritische ogen voorkomt blinde vlekken
  • Ervaren experts: brede praktijkkennis in industrie, energie en transport

  • Internationale kennis en lokale aanpak: Wereldwijde expertise gecombineerd met ondersteuning dichtbij jouw organisatie

     

Veelgestelde vragen

Antwoorden op veelgestelde vragen

ATEX staat voor ATmosphères EXplosibles en verwijst naar Europese richtlijnen die veiligheid waarborgen in explosiegevaarlijke omgevingen. Het gaat om ATEX 114 (technische eisen) en ATEX 153 (organisatorische maatregelen).

ATEX-certificering is verplicht voor apparaten, installaties en werkomgevingen waar ontvlambare gassen, dampen, nevels of stoffen aanwezig kunnen zijn. Zonder ATEX-markering of naleving van de richtlijnen mogen producten en installaties niet worden gebruikt of verhandeld binnen de EU.

  • ATEX 114 gaat over de technische eisen voor apparaten en beveiligingssystemen in explosiegevaarlijke zones.
  • ATEX 153 beschrijft de organisatorische maatregelen die werkgevers moeten nemen om werknemers te beschermen tegen explosierisico’s.

Een ATEX RI&E is een verdiepende risico-inventarisatie en -evaluatie die nodig is wanneer er explosiegevaar aanwezig is. Hierin worden gevaren, zones en maatregelen beschreven. De resultaten worden vastgelegd in een Explosieveiligheidsdocument (EVD).

Het EVD beschrijft de explosierisico’s binnen een organisatie. Het document bevat onder andere de zone-indeling, risicobeoordelingen, maatregelen en procedures. Het EVD is wettelijk verplicht en moet actueel gehouden worden bij wijzigingen in processen of installaties.

Bij ATEX-zonering worden werkgebieden ingedeeld in zones op basis van de kans dat een explosieve atmosfeer aanwezig is. Voor gassen gaat het om zones 0, 1 en 2; voor stof om zones 20, 21 en 22. De zone bepaalt welke apparatuur en beschermingsniveaus zijn toegestaan.

Het opstellen en actualiseren van een EVD vraagt specialistische kennis.

  • Zelf opstellen: mogelijk, maar kost vaak veel tijd en expertise.
  • Uitbesteden of laten toetsen: voorkomt dat belangrijke risico’s of wijzigingen over het hoofd worden gezien. TÜV NORD kan jouw EVD onafhankelijk beoordelen of toetsen en ondersteunen bij het volledig en actueel houden ervan.

Een EVD is een ‘levend document’ en moet worden bijgewerkt bij elke belangrijke wijziging in installaties, processen of gebouwen. Daarnaast is een periodieke evaluatie wettelijk verplicht, meestal jaarlijks, om te garanderen dat het document actueel blijft.

Wanneer een organisatie niet voldoet aan de ATEX-richtlijnen, mag apparatuur of installatie niet in gebruik worden genomen. Daarnaast kan dit leiden tot boetes, stillegging door de toezichthouder en aansprakelijkheid bij incidenten of ongevallen.

Alleen een door de Europese Unie erkende Notified Body (NoBo) mag ATEX-certificering uitvoeren. TÜV NORD is een onafhankelijke en erkende Notified Body die conformiteitsbeoordelingen en certificeringen verricht volgens de ATEX 114 en ATEX 153 richtlijnen.

Heb je een vraag over deze certificering?

Wil je weten of jouw installatie ATEX-plichtig is of hoe het traject verloopt? Stel je vraag via het formulier. Wij reageren snel en duidelijk.

Stel je vraag