Skip to content

ISO 42001 certificering

Bouw vertrouwen in verantwoorde AI

Kunstmatige intelligentie brengt kansen én risico’s met zich mee. ISO/IEC 42001 is de eerste internationale norm die organisaties helpt AI verantwoord, transparant en betrouwbaar toe te passen. Met certificering via TÜV NORD toon je aan dat jouw AI-systemen voldoen aan hoge eisen en toekomstbestendig zijn.

Vraag een offerte aan

Voor wie is dit bedoeld?

ISO 42001 is bedoeld voor organisaties die AI ontwikkelen, toepassen of inkopen en willen laten zien dat zij dit op een verantwoorde en betrouwbare manier doen. De norm helpt risico’s te beheersen, vertrouwen te winnen en te voldoen aan regelgeving zoals de AI Act. ISO 42001 is relevant voor onder andere:

  • Techbedrijven en AI-ontwikkelaars
  • IT- en softwareleveranciers
  • Gezondheidszorg en life sciences
  • Financiële instellingen
  • Overheid en publieke sector
  • Industrie en productie
  • Logistiek en mobiliteit 

ISO 42001 is relevant voor iedere organisatie die AI ontwikkelt of gebruikt, en daarbij risico’s wil beheersen, vertrouwen wil opbouwen en aantoonbaar verantwoord wil handelen.

Wat houdt ISO 42001 in?

ISO 42001 is de eerste internationale norm voor AI-managementsystemen (AIMS). De norm biedt organisaties een gestructureerd kader om AI op een veilige, ethische en transparante manier te ontwikkelen en te gebruiken.

Het doel is dat organisaties AI-systemen niet alleen innovatief inzetten, maar ook vertrouwen opbouwen, risico’s beheersen en aantoonbaar voldoen aan wet- en regelgeving zoals de Europese AI Act.

ISO 42001 is bovendien de enige certificeerbare AI-norm. Met certificering laat je zien dat jouw organisatie AI verantwoord en toekomstbestendig toepast.

Wat staat er in de norm?

De ISO 42001-norm bevat concrete richtlijnen voor het verantwoord ontwikkelen en gebruiken van AI. Naast de algemene eisen voor het opzetten van een AI-managementsysteem (AIMS), zijn er vier annexen die organisaties praktische handvatten bieden:

Richtlijnen in de Annexen

Annex A

Beheersmaatregelen

Een lijst van 38 maatregelen verdeeld over 9 domeinen, gericht op het mitigeren van risico’s rond het ontwerp en gebruik van AI-systemen.

Annex B

Implementatierichtlijnen

Praktische uitleg hoe de maatregelen toegepast kunnen worden, met aandacht voor ethiek, datamanagement, effecten van AI en continue monitoring en bijsturing.

Annex C

AI-doelen en risico’s

Informatie over de relatie tussen AI en bredere bedrijfsdoelen, inclusief de belangrijkste risico’s die AI met zich meebrengt.

Annex D

Toepassingsgebieden

Een overzicht van domeinen en sectoren waarin AI-systemen worden toegepast, zodat organisaties hun context en impact beter begrijpen.

Samen vormen deze annexen een praktische handleiding om AI verantwoord te beheren én kansen te benutten, afgestemd op de realiteit van jouw organisatie.

Wat zijn de voordelen van ISO 42001-certificering?

Met ISO 42001-certificering laat je zien dat jouw organisatie AI verantwoord, betrouwbaar en toekomstbestendig inzet. De belangrijkste voordelen:

  • Vertrouwen opbouwen:
    Toon aan dat jouw AI-systemen veilig, transparant en ethisch verantwoord zijn.
     
  • Risico’s beheersen:
    Identificeer en minimaliseer risico’s rond AI-implementaties, van datakwaliteit tot ethische vraagstukken.
     
  • Naleving van regelgeving:
    Voldoe aantoonbaar aan internationale wet- en regelgeving, waaronder de AI Act.
     
  • Juridische zekerheid: 
    Verklein de kans op geschillen en sancties door aantoonbaar verantwoord te handelen.
     
  • Efficiënt compliance-proces:
    De norm helpt bij het structureren en vereenvoudigen van compliance, waardoor je tijd en middelen bespaart.
     
  • Internationale erkenning 
    Een ISO 42001-certificaat vergroot je reputatie wereldwijd en biedt concurrentievoordeel in een snel veranderende markt.
     
  • Sterkere positie in innovatie 
    Laat zien dat je AI combineert met governance, waardoor je als betrouwbare speler erkend wordt.

Waarom kiezen voor TÜV NORD?

  • Brede expertise: ondersteuning bij ISO 42001, IEC 62443 en andere cybersecurity-normen
  • Internationaal netwerk: audits mogelijk in meerdere Europese talen
  • Praktisch en nuchter: we denken mee en signaleren kansen naast risico’s
  • Ervaren auditoren: diepgaande kennis van IT én OT
  • Brede scope: van Quickscan en gap-analyse tot training en certificering

Bij TÜV NORD staan jouw doelstellingen centraal. Het certificaat is belangrijk, maar wij kijken ook samen met jou naar hoe ISO 42001 kan bijdragen aan groei, innovatie en vertrouwen.

Veelgestelde vragen

ISO/IEC 42001 is de eerste internationale managementsysteemnorm voor kunstmatige intelligentie (AI). De norm helpt organisaties bij het opzetten en verbeteren van een AI-managementsysteem (AIMS), zodat AI veilig, transparant en ethisch verantwoord wordt toegepast.

Met ISO 42001-certificering toon je aan dat je AI verantwoord inzet. Het biedt voordelen zoals: vertrouwen opbouwen bij klanten en toezichthouders, voldoen aan wet- en regelgeving (waaronder de AI Act), risico’s minimaliseren, juridische problemen voorkomen, internationale erkenning verkrijgen en je concurrentiepositie versterken.

Nee, ISO 42001 is (nog) niet wettelijk verplicht. Wel helpt de norm organisaties aantoonbaar te voldoen aan de AI Act en andere regelgeving. Steeds vaker kan certificering ook een eis worden in aanbestedingen en samenwerkingen.

De norm is toepasbaar voor alle organisaties die AI ontwikkelen, toepassen of inkopen. Denk aan AI-ontwikkelaars, softwarebedrijven, zorginstellingen, financiële instellingen, overheden, industriële bedrijven en logistieke organisaties.

Om te voldoen aan ISO 42001 richt je een AI-managementsysteem (AIMS) in dat aansluit bij de eisen van de norm. Dit betekent o.a.: processen in kaart brengen, risico’s en kansen rond AI identificeren, ethische principes borgen, transparantie organiseren en monitoring inbouwen. Na implementatie volgt een interne audit en een directiebeoordeling. Daarna kan een externe audit door een certificeringsinstelling bevestigen dat je voldoet aan de norm.

De doorlooptijd hangt af van de complexiteit en volwassenheid van je organisatie. Kleine bedrijven die al ervaring hebben met andere ISO-normen kunnen binnen enkele maanden implementeren. Voor grotere organisaties of organisaties die vanaf nul beginnen, duurt het meestal 9 tot 18 maanden.

Het traject begint met de inrichting van een AIMS. Daarna volgt een interne audit en management review. Vervolgens voert een onafhankelijke certificeringsinstelling zoals TÜV NORD een externe audit uit. Bij een positieve beoordeling ontvang je het certificaat, dat drie jaar geldig is met jaarlijkse controle-audits.

De AI Act is Europese wetgeving, terwijl ISO 42001 een internationale norm is. ISO 42001 helpt organisaties hun processen zo in te richten dat ze aantoonbaar voldoen aan de AI Act. Daarmee vormt de norm een praktisch instrument om compliance in te richten en aan te tonen richting toezichthouders.

Ja. ISO 42001 sluit goed aan bij normen als ISO 27001 (informatiebeveiliging), ISO 9001 (kwaliteit) en ISO 14001 (milieu). Door geïntegreerde audits uit te voeren, kunnen organisaties efficiënter certificeren en meerdere normen in één traject combineren.

Onafhankelijke certificeringsinstellingen mogen ISO 42001-certificaten uitgeven. TÜV NORD doet dit met auditoren die expertise in AI en technologische systemen combineren met sectorervaring. Onze certificaten zijn internationaal erkend en bieden een objectieve beoordeling en een betrouwbaar resultaat

Heb je een vraag over deze certificering?

Wil je weten wat ISO 42001 certificering betekent voor jouw organisatie? Stel je vraag via het formulier. Wij reageren snel en duidelijk.

Ook interessant voor jou