Skip to content

WBDA Gebruiksfase

Blijf voldoen aan de WBDA-verplichting met tijdige herkeuring

Drukapparatuur zoals stoomketels, drukvaten en afsluiters moet voldoen aan de Warenwetbesluit Drukapparatuur (WBDA). Apparaten met een verlopen keuring mogen niet meer in bedrijf zijn. Een herkeuring voorkomt onveilige situaties én onnodige stilstand. Voorkom stilstand of boetes. Vraag nu een WBDA-herkeuring aan.

Plan herkeuring in

Voor wie is dit bedoeld?

De WBDA-herkeuring is speciaal opgesteld voor gebruikers en beheerders van drukapparatuur, zoals eigenaren van drukvaten, ketels, leidingen en samenstellen ervan. Het kan gaan om machines in industriële installaties, chemische processen of energieproductie. Het betreft apparatuur die onder een druk van meer dan 0,5 bar werkt.

De WBDA-herkeuring is van toepassing op:

  • Asset owners en beheerders van industriële drukinstallaties
  • Fabrikanten, onderhoudspartners en leveranciers die apparatuur plaatsen of onderhouden
  • Bedrijfsleiders, HSE en techniek verantwoordelijk voor de veiligheid en continuïteit

Wat houdt de keuring in?

Het Warenwetbesluit Drukapparatuur (WBDA) regelt in Nederland de veiligheid van drukapparatuur tijdens gebruik. Het bepaalt welke apparatuur (vanaf >0,5 bar, afhankelijk van druk/volume/medium) vóór ingebruikname, periodiek en na reparatie of wijziging moet worden beoordeeld door een NL-CBI. Dat is iets anders dan de PED, die over ontwerp en nieuwbouw gaat. 

Het WBDA geldt o.a. voor drukvaten, (stoom/warmwater)ketels, leidingsystemen en samenstellen; de beoordeling leidt tot een VVI (bij ingebruikname) en een vastgelegde herkeuringstermijn.

Welke WBDA-keuringen zijn er?

In de gebruiksfase onderscheidt het WBDA drie hoofdkeuringen: ingebruikname (Art. 21), periodieke herkeuring (Art. 22) en beoordeling van reparaties/wijzigingen (Art. 26).

Een keuring bij ingebruikname vindt plaats vóórdat drukapparatuur in bedrijf gaat. Dat geldt voor nieuwe apparatuur én voor apparatuur die verplaatst is of opnieuw wordt opgesteld. Niet elk apparaat valt hieronder: op basis van risicocategorie (zoals in de PED) bepaalt de WBDA of een NL-CBI de keuring in de gebruiksfase moet uitvoeren.

Bij een acceptabel resultaat ontvang je een Verklaring van Ingebruikneming (VVI) en het keuringsrapport. In de VVI staat ook de termijn voor herkeuring. Dit is het document waar handhaving naar vraagt bij controle.

Wat controleren we o.a.:

  • EU-conformiteit (CE) en markering
  • Gebruiksaanwijzing en documentatie
  • Opstellingsplaats en bereikbaarheid
  • Uitwendige conditie (corrosie, lekkages)
  • Ondersteuning/bevestiging van de apparatuur
  • Beveiligingen tegen overschrijding van maximaal toelaatbare waarden (bijv. veiligheidsventielen)

Resultaat: duidelijkheid over veilige ingebruikname, vastgelegde herkeuringstermijn en aantoonbare WBDA-naleving.

Niet alle drukapparatuur hoeft periodiek te worden gekeurd. Of jouw installatie onder de herkeuringsplicht valt, volgt uit de Warenwetregeling Drukapparatuur 2016. In PRDA katern 1.3 staat tot welke categorie jouw drukapparatuur behoort en of een NL-CBI de periodieke herkeuring moet uitvoeren, inclusief de tussentermijnen.

Termijnen in de praktijk

  • GVO’s (gevaar voor oververhitting), zoals stoomketels/boilers: verkorte termijn – iedere 2 jaar.
  • Standaard drukapparatuur en leidingen: eerste herkeuring na 4 jaar.
  • Na een eerste goede herkeur: doorgaans 6-jaarlijkse periodieke keuring.

Let op: exacte intervallen kunnen per categorie, medium, druk/volume en gebruiksomstandigheden afwijken volgens PRDA.
 

Wat leg je vast?
De herkeuringsbeslissing en het eerstvolgende herkeuringsmoment worden vastgelegd in je verklaring/rapport. Plan keuringen bij voorkeur gecombineerd met onderhoud om stilstand te beperken.

Elke reparatie of wijziging aan drukapparatuur moet vooraf worden beoordeeld door een NL-CBI. De CBI bepaalt of de aanpassing ingrijpend is en welke keuringen nodig zijn. Dit doe je met het PRDA-formulier voor reparaties/wijzigingen (wijzigingsdossier).

Zo verloopt het:

  1. Aanvraag indienen
    Dien een wijzigingsdossier in met: omschrijving/reden, risicobeoordeling, tekeningen/P&ID, sterkte- of drukberekeningen, materialeninzet, lasmethode (WPS/WPQR) en beoogde beproevingen (NDO/drukproef), plus planning.
     
  2. Beoordeling CBI
    • Niet-ingrijpend: je voert de wijziging uit volgens het plan; CBI kan achteraf toetsen.
    • Ingrijpend: CBI stelt eisen en is (deels) aanwezig tijdens uitvoering.
       
  3. Inspectieplan (IP)
    Voor ingrijpende wijzigingen wordt een IP vastgesteld met hold points, te toetsen onderdelen (visueel, NDO, functionele tests, drukproef), documenteisen en acceptatiecriteria.
     
  4. Uitvoering & toezicht
    Je voert de reparatie/wijziging uit; de CBI inspecteert op de afgesproken momenten en borgt conformiteit en veiligheid.
     
  5. Eindoordeel & vrijgave
    Je ontvangt een rapport van beoordeling en, indien van toepassing, vrijgave voor gebruik. Let op: bij ingrijpende wijziging of verplaatsing/nieuwe opstelling kan na afloop een keuring bij ingebruikname (Art. 21) vereist zijn.

Wat controleren we bij een WBDA-(her)keuring?

  • Visuele inspectie op corrosie, lekkages, beschadigingen en bevestigingen.
  • Technische beproevingen (waar nodig): diktemetingen, functionele tests, drukproef, NDO.
  • Veiligheidsvoorzieningen controleren: o.a. veiligheidsventielen, afsluiters, overdrukbeveiliging.
  • Documentatiecheck: keuringsrapporten, logboeken, P&ID/tekeningen, onderhouds- en ventielcertificaten.
  • Wijzigingen/reparaties beoordelen (Art. 26) en benodigde route/inspectieplan vastleggen.
     

Resultaat
Je ontvangt een inspectierapport met bevindingen en hersteladvies. Voldoet alles, dan volgt de verklaring (VVI bij ingebruikname of herkeuringsverklaring) met de volgende herkeuringstermijn.

Wat levert het op?

Een actuele WBDA-(her)keuring bevestigt dat jouw installatie voldoet aan de wettelijke veiligheidseisen en veilig kan blijven draaien. Je voorkomt onveilige situaties door slijtage, veroudering of wijzigingen.

  • Wettelijke naleving: aantoonbaar conform WBDA/Warenwetregeling; helder richting toezichthouder (Inspectie SZW/Nederlandse Arbeidsinspectie).
  • Sterke bewijsvoering: onderbouwd dossier bij incidentonderzoek en audits.
  • Correcte wijzigingsroute: voldoen aan eisen bij verplaatsing, uitbreiding of reparaties (Art. 26) met inspectieplan en vrijgave.
  • Minder risico & stilstand: lagere kans op bedrijfsongevallen en ongeplande uitval, met voorspelbare onderhoudsplanning.

Waarom kiezen voor TÜV NORD?

  • Erkend NL-CBI (conform WBDA-wettelijk kader)
  • Besparende aanpak met visuele inspecties, meetprotocollen en advies
  • Transparantie: inspectierapport en verklaring gekoppeld aan herkeuringstechniek
  • Flexibele planning: keuren binnen jouw procesvensters
  • Kennisdeling: support bij risicoinventarisatie, wijzigingen en documentatie

Veelgestelde vragen

Antwoorden op veelgestelde vragen

Een WBDA-herkeuring is wettelijk verplicht vóór ingebruikname van bepaalde druksystemen en vervolgens periodiek gedurende de gebruiksfase. Dit geldt voor installaties die onder het Warenwetbesluit Drukapparatuur 2016 vallen, zoals drukvaten, ketels, leidingen en samenstellen met een werkdruk boven 0,5 bar.

De frequentie hangt af van categorie en risico’s. GVO’s (zoals stoomketels) hebben kortere intervallen dan standaard drukapparatuur. De exacte termijn wordt vastgelegd in je VVI/herkeuringsverklaring en volgt uit PRDA-katern 1.3.

We beoordelen opstelling en conditie, testen veiligheidsvoorzieningen, voeren waar nodig metingen/NDO uit en controleren je documentatie. Je ontvangt een rapport met hersteladvies en de volgende herkeuringstermijn.

Elke reparatie/wijziging moet vooraf door een CBI worden beoordeeld. Is de wijziging ingrijpend, dan is een inspectieplan nodig en is de CBI bij de uitvoering aanwezig. Dit borgt dat je installatie na wijziging veilig en conform blijft.

De WBDA is van toepassing op drukapparatuur zoals:

  • Drukvaten en opslagtanks
  • Stoom- en warmwaterketels
  • Leidingsystemen voor gassen, stoom of vloeistoffen
  • Apparatencombinaties (samenstellen) die onder druk functioneren
    De exacte reikwijdte hangt af van inhoudsvolume, druk en medium.

De exacte reikwijdte is afhankelijk van druk, inhoud, medium en de toegepaste categorie.

Volgens WBDA 2016 (art. 22) moet deze binnen wettelijk vastgestelde intervallen herkeurd worden, die variëren van 2 tot 6 jaar op basis van type en risicoclassificatie

Alleen een Nederlandse Conformiteitsbeoordelingsinstantie (NL-CBI). TÜV NORD is erkend NL-CBI en voert keuring bij ingebruikname, herkeuring en wijzigingsbeoordelingen onafhankelijk uit.

Bij afwijkingen ontvangt de gebruiker een hersteladvies met een termijn voor aanpassing. Totdat gebreken zijn verholpen, kan de installatie (gedeeltelijk) buiten gebruik worden gesteld. In ernstige gevallen kan er een meldplicht aan de Inspectie SZW zijn.

Ja, dit kan vaak efficiënt worden gecombineerd met bijvoorbeeld PED-conformiteitsbeoordelingen, CE-herkeuringen of periodiek onderhoud. Zo worden kosten en stilstand geminimaliseerd.

Bij nieuwe apparatuur én bij verplaatsing of nieuwe opstelling. Zonder geldige VVI mag de installatie niet in bedrijf.

Aanbevolen bronnen

Heb je een vraag over deze keuring?

Wil je weten of jouw apparatuur nog voldoet aan de keuringseisen of heb je hulp nodig bij de planning? Stel je vraag via het formulier. Wij reageren snel en duidelijk.